भारत-पाकिस्तानमध्ये तणाव,सरकारने मीडिया चॅनेलना केल्या महत्वाच्या सूचना

पहलगाम हल्ल्यावरून भारत आणि पाकिस्तानमध्ये सुरू असलेल्या तणावाच्या पार्श्वभूमीवर केंद्रीय माहिती आणि प्रसारण मंत्रालयाने सर्व मीडिया चॅनेल्ससाठी ॲडव्हायझरी जारी केली आहे.

राष्ट्रीय सुरक्षेला लक्षात घेऊन ही सूचना जारी करण्यात आली आहे. त्यात म्हटले आहे की, संरक्षण कार्य आणि सुरक्षा दलांच्या क्रियाकलापांचे थेट प्रक्षेपण करू नये. मंत्रालयाने म्हटले आहे की, ‘राष्ट्रीय सुरक्षेच्या हितासाठी, संरक्षण ऑपरेशन्स आणि सुरक्षा दलांच्या क्रियाकलापांचे थेट प्रक्षेपण करू नका.’

काश्मीरमधील पहलगाम हल्ल्याच्या पार्श्वभूमीवर केंद्रीय माहिती आणि प्रसारण मंत्रालयाने ही सूचना जारी केली आहे. 26 एप्रिल 2025 रोजी जारी केलेल्या निवेदनात मंत्रालयाने म्हटले आहे की, परिस्थिती पाहता मीडिया चॅनेल्सनी राष्ट्रीय हितासाठी लाईव्ह कव्हरेज करताना सावधगिरी बाळगावी. सल्लागारात 8 सूचना देण्यात आल्या आहेत.

मंत्रालयाने सांगितले की, सर्व मीडिया चॅनेलना संरक्षण ऑपरेशन्स आणि सुरक्षा दलांच्या क्रियाकलापांचे थेट कव्हरेज टाळण्यासाठी एक सल्लागार जारी करण्यात आला आहे.

राष्ट्रीय सुरक्षेच्या हितासाठी, सर्व मीडिया प्लॅटफॉर्म, वृत्तसंस्था आणि सोशल मीडिया वापरकर्त्यांना संरक्षण आणि इतर सुरक्षा-संबंधित ऑपरेशन्सचा अहवाल देताना अत्यंत जबाबदारीने वागण्याचा आणि विद्यमान कायदे आणि नियमांचे काटेकोरपणे पालन करण्याचा सल्ला दिला जातो.

विशेषतः: कोणतेही रिअल-टाइम कव्हरेज, थेट प्रक्षेपण किंवा संरक्षण ऑपरेशन्स किंवा सैन्याच्या हालचालींशी संबंधित ‘स्रोत-आधारित’ माहिती प्रकाशित करू नये. संवेदनशील माहितीचे अकाली प्रकटीकरण प्रतिकूल घटकांना मदत करू शकते आणि ऑपरेशन्सची प्रभावीता आणि सुरक्षा दलाच्या कर्मचाऱ्यांची सुरक्षा धोक्यात आणू शकते.

भूतकाळातील घडामोडींनी जबाबदार अहवालाचे महत्त्व अधोरेखित केले आहे. कारगिल युद्ध, मुंबई दहशतवादी हल्ला (26/11), आणि कंदहार अपहरण यासारख्या घटनांदरम्यान, अनियंत्रित कव्हरेजचा राष्ट्रीय हितांवर विपरीत परिणाम झाला.

मीडिया, डिजिटल प्लॅटफॉर्म आणि वैयक्तिक वापरकर्ते राष्ट्रीय सुरक्षेचे रक्षण करण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावतात. कायदेशीर दायित्वांव्यतिरिक्त, आमच्या कृतींमुळे चालू असलेल्या ऑपरेशन्स किंवा सुरक्षा दलांच्या सुरक्षेशी तडजोड होणार नाही याची खात्री करणे ही आमची सामूहिक नैतिक जबाबदारी आहे.

माहिती आणि प्रसारण मंत्रालयाने यापूर्वीच सर्व टीव्ही चॅनेल्सना केबल टेलिव्हिजन नेटवर्क (सुधारणा) नियम, 2021 च्या नियम 6(1)(p) चे पालन करण्याचा सल्ला दिला आहे. नियम 6(1)(p) म्हणते की, केबल सेवेमध्ये कोणताही कार्यक्रम प्रसारित केला जाणार नाही ज्यामध्ये कोणत्याही दहशतवादविरोधी कारवाईचे थेट कव्हरेज असेल, जेथे मीडिया फोर्सद्वारे कठोर कारवाई केली जाईल. असे ऑपरेशन संपेपर्यंत सरकारने नियुक्त केलेल्या अधिकाऱ्याची माहिती.

असे प्रसारण केबल टेलिव्हिजन नेटवर्क (सुधारणा) नियम, 2021 चे उल्लंघन करत आहे आणि त्या अंतर्गत कारवाईसाठी जबाबदार आहे. त्यामुळे, सर्व टीव्ही चॅनेलना सूचना देण्यात येत आहे की, राष्ट्रीय सुरक्षेच्या हितासाठी कोणत्याही दहशतवादविरोधी कारवाया आणि सुरक्षा दलांच्या क्रियाकलापांचे थेट कव्हरेज प्रसारित करू नये.

ऑपरेशन संपेपर्यंत मीडिया कव्हरेज सरकार-नियुक्त अधिकाऱ्याच्या नियतकालिक ब्रीफिंगपुरते मर्यादित असू शकते.
सर्व स्टेकहोल्डर्सना विनंती आहे की त्यांनी सावधगिरीने, संवेदनशीलतेने आणि जबाबदारीने अहवाल देणे सुरू ठेवावे आणि देशाची सेवा करताना सर्वोच्च मानके राखावीत.मंत्रालयाच्या सक्षम अधिकाऱ्याच्या मान्यतेने हा आदेश जारी करण्यात आला आहे.